Thôn Giằng Pằng nằm giáp ranh với xã Suối Giàng của Văn Chấn và xã Nà Hẩu huyện Văn Yên. Do địa hình khá biệt lập nên thôn chưa có điện lưới quốc gia, đời sống chủ yếu là tự cung, tự cấp. Nhờ có sản phẩm chè Shan, đồng bào Mông mới được giao lưu hàng hóa, có điều kiện để mua sắm phương tiện đi lại.Ở huyện Văn Chấn, ngoài xã Suối Giàng thì ở thôn Giằng Pằng, xã Sùng Đô, nằm ở độ cao trên 1.600 m so với mực nước biển cũng có những cây chè Shan tuyết cổ thụ cho hương vị chè thơm ngon đặc biệt.
Quần thể 100 cây chè Shan tuyết cổ thụ tại thôn Giàng Pằng và Lãng Mảnh, xã Sùng Đô, huyện Văn Chấn, đều mọc tự nhiên, có đường kính gốc từ 0,8-1,2m, phải 1-2 người ôm mới hết.
Ở huyện Văn Chấn, ngoài xã Suối Giàng thì ở thôn Giằng Pằng, xã Sùng Đô cũng có những cây chè shan tuyết cổ thụ cho hương vị thơm ngon đặc biệt. Tuy nhiên, do giao thông cách trở nên giá trị của cây chè chưa thực sự được phát huy. Vì vậy, mở rộng diện tích, nâng cao giá trị sản phẩm chè là những mong mỏi của hơn 70 hộ đồng bào Mông ở Giằng Pằng.
Việc quần thể Cây di sản Việt Nam chè Shan tuyết Giàng Pằng ở xã Sùng Đô, huyện Văn Chấn được Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam trao quyết định công nhận quần thể Cây di sản Việt Nam ngày 23/9 đã mở ra cơ hội bảo tồn và phát triển loại cây đặc sản này của tỉnh Yên Bái.
Thôn Giàng Pằng, xã Sùng Đô nằm ở độ cao gần 1.700 m so với mực nước biển và là nơi có những cây chè Shan tuyết cổ thụ hàng trăm năm tuổi, với sản phẩm chè chất lượng thơm ngon.
Với giá trị kinh tế cao, huyện Văn Chấn đang đặc biệt quan tâm bảo tồn và phát triển các diện tích chè Shan.Quần thể 100 cây chè Shan tuyết cổ thụ tại thôn Giàng Pằng và Lãng Mảnh, xã Sùng Đô, huyện Văn Chấn đều mọc tự nhiên.
Chè Shan tuyết Sùng Đô là quà tặng quý hiếm từ thiên nhiên dành cho người dân ở xã vùng cao Sùng Đô. Cây chè Shan và đồng bào dân tộc Mông Sùng Đô được ví như cây với rừng, nước với suối.Quần thể cây chè Shan tuyết cổ thụ Sùng Đô được coi là tài sản vô giá của đồng bào Mông ở Sùng Đô.
Trải qua hàng trăm năm tuổi, rừng chè Shan cổ thụ cùng với cảnh quan thiên nhiên và nét độc đáo của đồng bào Mông ở Sùng Đô sẽ là điểm du lịch sinh thái và du lịch khám phá cho du khách. Từ đó, mở ra hướng phát triển mới cho người dân xã Sùng Đô nói riêng và huyện Văn Chấn nói chung.
Vượt quãng đường gập ghềnh, dốc ngược hơn 20 cây số từ quốc lộ 32 qua xã Nậm Mười mới đến được đỉnh Giằng Pằng. Bản người Mông hiện ra thấp thoáng dưới tán chè shan tuyết cổ thụ. Những cây chè shan có đường kính 50 – 70 cm với tán lá xanh um đâm ra những mầm non mơn mởn. Những người đàn ông tất bật phát dọn cỏ, còn phụ nữ tranh thủ hái chè để bán.
Anh Giàng A Châu cho chúng tôi biết: “Cây chè Shan nơi đây nghe người già kể cũng phải có từ 200 – 300 năm trước. Khi ấy tổ tiên người Mông ở Giằng Pằng vượt qua sông Hồng đến định cư. Ban đầu chỉ trồng ít chè nhỏ để làm thuốc. Sau năm 1975, Đảng và Nhà nước cho cán bộ vận động nhân dân định canh định cư thì mới trồng thêm chè. Cây chè từ đó có giá trị kinh tế và giờ thì giá chè có lúc hơn 20.000 đồng/kg búp mà không đủ bán. Nhờ chè mà đời sống đồng bào Mông đã khấm khá hơn”.
Giáo sư-tiến sỹ khoa học Đặng Huy Huỳnh, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam bày tỏ mong muốn, các cơ quan chuyên môn của huyện và xã Sùng Đô tập trung quản lý, bảo vệ diện tích chè hiện có, đặc biệt là những cây chè đã được công nhận Cây di sản Việt Nam.
Hiện, cả thôn có trên 70 hộ thì hơn 30 hộ đã có xe máy. Những năm qua, nhận thức được giá trị của cây chè Shan tuyết, chính quyền xã Sùng Đô đã vận động nhân dân mở rộng diện tích.
Tuy nhiên, việc phát triển các diện tích chè chủ yếu theo tập quán canh tác cũ. Cây chè được trồng rải rác bên các sườn đồi nên khó khăn trong chăm sóc, thu hoạch, hạn chế về năng suất. Vì vậy, đồng bào Mông nơi đây rất mong muốn được hướng dẫn kỹ thuật trồng chăm sóc chè Shan; đồng thời, được Nhà nước hỗ trợ kinh phí và rà soát quy hoạch để mở rộng diện tích chè Shan tập trung.
Ông Cứ A Sùng – Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Sùng Đô cho biết: “”Thực hiện Đề án trồng chè Shan vùng cao, xã Sùng Đô cũng được hỗ trợ cây giống. Nhìn chung bà con rất phấn khởi; tuy nhiên, do việc vận chuyển cây giống quá xa nên việc trồng mới chưa nhiều. Chính quyền xã và bà con mong muốn được hỗ trợ sản xuất cây giống ngay tại bản và hướng dẫn kỹ thuật trồng hiệu quả cao và việc phát triển diện tích chè chủ yếu theo tập quán canh tác cũ, năng suất thấp. Vì vậy, đồng bào rất mong muốn được cán bộ hướng dẫn kỹ thuật trồng chăm sóc chè shan. Đồng thời, mong Nhà nước hỗ trợ kinh phí, rà soát, quy hoạch để mở rộng diện tích chè shan tập trung. ”
Trải qua hàng trăm năm tuổi, cây chè Shan tuyết đã bám trụ trên đỉnh Giằng Pằng và ngày càng khẳng định vị thế trong đời sống đồng bào Mông nơi đây. Cây chè Shan không chỉ mang lại nguồn thu nhập đáng kể cho nhân dân mà đang ngày càng được thị trường ưa chuộng. Phát triển diện tích chè Shan và nâng cao giá trị của sản phẩm chè là hướng đi quan trọng giúp nâng cao thu nhập, cải thiện đời sống đồng bào Mông trên đỉnh Giằng Pằng.
English below:
Giang Pang Snow Shan Tea is recognized as a Vietnam Heritage Tree population
On September 23, in Giang Pang village, Sung Do commune, Van Chan district (Yen Bai province), the Vietnam Association for Nature and Environment Protection announced, awarded a decision and recognized the population of Vietnamese heritage trees. Southern Snow Shan tea for Sung Do commune, Van Chan district.
A population of 100 old Snow shan tea trees in Giang Pang and Lang Manh hamlets, Sung Do commune, Van Chan district grows naturally.
Many old tea trees have a root diameter of 0.8-1.2 meters, it takes 1 to 2 people to hug. The area of distribution is over 70 hectares, located at an altitude of over 1,600 meters to 2,000 meters above sea level, belonging to the Hoang Lien Son mountain range, where it is cool, moist and foggy, cloudy all year round.
Sung Do snow Shan tea is a rare and precious gift from nature for people in Sung Do highland commune.
Snow Shan tea trees and Mong Sung Do ethnic minority people are compared to trees with forests, water and streams. Sung Do ancient Shan tea tree population is considered an invaluable asset for Mong people in Sung Do.
Over hundreds of years old, the ancient Shan tea forest, along with the natural landscape and the uniqueness of the Mong people in Sung Do, will be an ecotourism and discovery destination for tourists.
Since then, opening a new development direction for people in Sung Do in particular and Van Chan district in general.
Puer Shan Tuyet Co Thu Giang Pang Sung Do Van Chan Yen Bai 1 bud 2 leaves
Green Tea Shan Tuyet Ancient Giang Pang, Sung Do, Van Chan, Yen Bai 1 bud 1 leaf
Nguồn ảnh: Thịnh Đào, Cao Sơn
Click Ngay
