Hôm nay em xin gởi đến anh chị nội dung này em dịch từ cuốn “Các loại quặng tử sa” – tác giả Ngô Sơn:
Đồ tử sa là loại đồ đất sét có chứa hàm lượng nhỏ đá (stoneware) bán thiêu kết với xương gốm đặc sít nằm giữa đồ gốm và đồ sứ. Tử sa không phải là dùng màu tím để điều chế ra, ngoài tử nê còn có lục nê, hồng nê, đoàn nê…Đều được gọi chung là đất tử sa. Đồ tử sa chủ yếu có dụng cụ pha trà, đồ đựng rượu, bát đĩa, đồ dùng học tập, chậu hoa và các vật phẩm trưng bày. Trong đó đồ pha trà bằng tư sa trở thành sản phẩm chính vì nó thể hiện được đặc điểm của chất liệu tử sa. Tử sa nổi tiếng và tồn tại lâu đời đến vậy, là bởi nguyên liệu của nó có những ưu điểm riêng và hiệu quả độc đáo của nó sau khi nung.
Quặng tử sa là một loại quặng đá bùn được xây dựng từ các mạt vụn trầm tích hình thành đại lục, thuộc loại đất sét trầm tích thứ cấp. Vì chứa nhiều sắt, nên được đặt tên là đá bùn đất sét chứa sắt.
Các bài viết liên quan đến Ấm Tử Sa:
Tử sa trải qua mấy lần nung
Cách nghệ nhân trộn đất tử sa
10 câu hỏi về tử sa mà bất kể trà hữu nào cũng phải biết
Nhận biết đất tử sa rạn
Tử sa vì sao có đáy xoáy
Sự quan trọng của lỗ lọc trà trong ấm tử sa
Phân biệt ấm bán thủ công và thủ công hoàn toàn
Các loại chân đế ấm tử sa
Chế tác bán thủ và toàn thủ
Đất tử sa gồm những chất gì?
Hiện tượng phong dứu Tử Sa
Lật ngược ấm để thử độ khít của ấm tử sa
Phân biệt Ấm Tử Sa thật và giả
Nghệ nhân tử sa xưa và nay
5 Phương pháp đánh giá Ấm Tử Sa
Trào lưu làm giả Ấm Tử Sa đầu thế kỷ XX
Quy trình chế tạo Ấm Tử Sa Nghi Hưng
Làm sạch mùi Ấm Tử Sa
Cách chọn mua Ấm Tử Sa
Chăm sóc Ấm Tử Sa
Phân loại Ấm Tử Sa
Quặng tử sa chủ yếu được tạo thành bởi mạt vụn đất bùn và các khoáng vật đất sét kết dính nó. Thành phần chủ yếu của mạt vụn đất bùn là thạch anh, và chứa một lượng nhỏ mica trắng, đen và Felspat, Limonit…Mạt vụn thạch anh phân bố độc lập trong vật kết dính, trở thành khối kết dính cơ bản. Vật kết dính là khoáng vật đất sét, thành phần chủ yếu là cao lanh, và có một lượng hydromica, sericit, hematit…Dưới kính hiển vi quang học, những khoáng chất nói trên cộng sinh với nhau, vì thế tổ hợp khoáng chất trong quặng tử sa thuộc hệ tam phân chứa sắt: đất sét – thạch anh – mica.
Phần mạt vụn:
Thạch anh: 50%
Mica: 3-5%
Felspat: 1-2%
Mạt silicat: khoảng 1%
Hematit: khoảng 1%
Tourmalin, titan: ít
Clorit, glauconite: thỉnh thoảng xuất hiện
Phần kết dính:
Cao lanh: 25-30%
Hydromica và Sericit: 3-5%
Thành phần hóa học: SiO2 56.96%, Al2O3 20.55%, Fe2O3 9.43%
Những chủng loại tử sa khác nhau có tổ hợp hóa học khác nhau. Dù là cùng 1 loại quặng, tổ hợp hóa học của nó cũng có sai khác nhất định, ví dụ như tử nê, thành phần sắt, silic, nhôm thường dao động từ:
Fe2O3: 8-12%
SiO2: 50% đến 60%
Al2O3: 21.29% đến 28.8
Click Ngay
